Đến tham quan Bảo tàng Đồng Tháp du khách vẫn thấy những tòa nhà kiến trúc kiểu Pháp, đây là cơ quan đầu não của giới quan chức người Pháp trước kia như: quận đường Cao Lãnh, sau đó là trụ sở ngụy quân tỉnh Kiến Phong (dinh cò, dinh quận, trại lính, trại giam)… Trước đây, quận Cao Lãnh được người Pháp đánh giá là vùng đất có vị trí địa lý hành chính phục vụ cho chiến lược quân sự, chính trị, kinh tế quan trọng ở Nam Kỳ.  

Đối với nhân dân Đồng Tháp thì quận Cao Lãnh là cửa ngõ ra, vào vùng Đồng Tháp Mười – căn cứ kháng chiến của nghĩa quân, mỗi ngôi nhà, mỗi thước đất, mỗi hàng cây nơi đây đều mang dấu tích lịch sử cách mạng trong hai thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc.

Với bề dầy lịch sử và truyền thống đấu tranh cách mạng tại nơi này, năm 1978 Ủy ban Nhân dân tỉnh Đồng Tháp đã quyết định chọn cụm di tích này là cơ quan Bảo tồn Bảo tàng tỉnh nhằm làm cho nơi đây trở thành nơi giáo dục truyền thống cho các thế hệ hôm nay và mai sau.

Năm 1999, Bảo tàng Đồng Tháp đã được khởi công xây dựng, nằm ngay cạnh Cụm di tích Dinh Cò Tây, Nhà thầy thuốc Lư, phòng tra tấn và phòng biệt giam. Bảo tàng Đồng Tháp được khánh thành ngày 29/12/2000 và được công nhận là di tích lịch sử, văn hóa cấp tỉnh vào ngày 5/9/2008.

Nằm trong khuôn viên khoảng 11.000m², Bảo tàng được chia làm 2 khu: Nhà trưng bày và khu ngoài trời.

+ Nhà trưng bày gồm 2 tầng với diện tích sử dụng trưng bày hơn 1.400m² với hàng nghìn hiện vật gốc và nhiều tài liệu khoa học thể hiện các chuyên đề chính:

– Thiên nhiên – Đất nước – Con người Đồng Tháp trong quá trình khai hoang mở đất;

– Hình ảnh anh hùng của quân và dân Đồng Tháp trong cuộc chiến tranh chống Pháp và Mỹ;

– Nét sinh hoạt văn hóa của cư dân đồng bằng sông Cửu Long.

Bên cạnh đó đây còn là nơi lưu giữ nhiều di chỉ văn hóa Óc Eo của Vương quốc Phù Nam được khai quật tại Gò Tháp và nhiều cổ vật, hiện vật các loại, được nhân dân đóng góp, tặng Bảo tàng cất giữ, trưng bày như: cổ vật gốm sứ có niên đại từ thế kỷ 11-20, hòm tiền thời Gia Long thông bảo và Minh Mạng thông bảo…

+ Khu ngoài trời trưng bày chiến lợi phẩm trong thời kỳ chiến tranh như máy bay, các loại súng lớn…

Bảo tàng Đồng Tháp với lối kiến trúc Đông – Tây kết hợp, nằm hòa quyện trong không gian cây xanh, mặt tiền hướng ra bờ sông Cao Lãnh, yên tĩnh và thơ mộng, làm tăng thêm sự thư giãn, thoải mái cho du khách khi tham quan bảo tàng.

Hãy đến với Bảo tàng Đồng Tháp để hiểu thêm về lịch sử, con người và vùng đất Đồng Tháp anh hùng.